چهارمین مرحله از مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا امروز، یکشنبه ۲۱ اردیبهشت، در مسقط پایتخت عمان برگزار می‌شود؛ مذاکراتی که به گفته تحلیل‌گران، نسبت به مراحل پیشین وارد بررسی‌های جزئی‌تر و فنی‌تر شده است.
به گزارش بنکر (Banker)، در آستانه این گفت‌وگوها، سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان با سفر به دوحه و ریاض تلاش کرد از روابط مستحکم قطر و عربستان با آمریکا برای تسهیل روند توافق استفاده کند.
قطر و عربستان به‌عنوان دو هم‌پیمان منطقه‌ای واشنگتن، نقش مهمی در شکل‌گیری فضای مثبت دیپلماتیک دارند.
در همین حال، سفر منطقه‌ای دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا که شامل دیدار با سران سعودی، قطری و اماراتی است، بر اهمیت این تحرکات می‌افزاید.
پیام ترامپ روشن است؛ اسرائیل فعلاً خارج از نقشه مذاکرات
بر اساس گزارش روزنامه «اسرائیل هیوم»، ترامپ برنامه‌ای برای سفر به اسرائیل در این دور ندارد، مگر آنکه توافق تبادل اسرا با حماس حاصل شود.
همچنین نشریه «جروزالم پست» از ناامیدی کاخ سفید از موضع‌گیری‌های اسرائیل خبر داده و به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی گفته است: «واشنگتن در صورت لزوم بدون دخالت اسرائیل با عربستان به توافق خواهد رسید.»
ایران روی حقوق هسته‌ای خود ایستاده است
عباس عراقچی در گفت‌وگو با شبکه الجزیره تاکید کرد: «تا زمانی که هدف توافق، جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای باشد، ما آماده‌ایم.
اما اگر قصد آمریکا، محروم‌سازی ایران از حقوق مشروع هسته‌ای است، ما عقب‌نشینی نخواهیم کرد.»
این پاسخ مستقیم به استیو ویتکاف، مذاکره‌کننده ارشد آمریکا است که اخیراً شرط‌های سخت‌گیرانه‌ای همچون برچیدن تأسیسات غنی‌سازی و بازرسی‌های دائمی را مطرح کرده بود.
تهدیدهای پنهان و آشکار؛ مسیر توافق هنوز پرچالش است
در کنار ویتکاف، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا نیز بر «فشار حداکثری بر ایران» تاکید کرده و حتی از گزینه نظامی در صورت شکست مذاکرات سخن گفته است.
با این حال، عراقچی معتقد است که «مذاکرات رو به جلو حرکت می‌کند» و گره‌ها با گفت‌وگو و بررسی‌های فنی قابل باز شدن هستند.
تعویق مذاکرات و حمایت همسایگان؛ دیپلماسی در مسیر تقویت
دور چهارم مذاکرات که قرار بود هفته گذشته برگزار شود، به دلیل «دلایل لجستیکی» به تعویق افتاد. این وقفه اما فرصتی برای رایزنی‌های منطقه‌ای ایران بود تا از حمایت‌های مسقط، دوحه و ریاض برای دستیابی به توافق بهره‌مند شود.
عراقچی در همین خصوص تصریح کرده است: «ایران با عربستان در تماس مستمر است؛ ما خواستار اطمینان از عدم وجود نگرانی میان کشورهای همسایه هستیم.»
هشدار آمریکا به ایران: این آخرین فرصت است؟
با وجود فضای نسبتاً مثبت، فرستاده ویژه آمریکا هشدار داده که اگر مذاکرات امروز «سازنده نباشد»، احتمال توقف کامل گفت‌وگوها وجود دارد. این تهدید می‌تواند مسیر مذاکرات را به سمت افزایش تنش و اقدامات سخت‌گیرانه‌تر سوق دهد.
با این حال، ایران با تکیه بر حمایت‌های منطقه‌ای و دیپلماسی فعال تلاش دارد از هرگونه سناریوی تقابلی جلوگیری کند و در مسیر توافقی پایدار پیش رود.
