بنکر | Banker
دوشنبه 19 خرداد 1404
  • خانه
    • اخبار روز
    • طلا و ارز
    • گزارش روز
    • اقتصاد و بیمه
    • دیگه چه خبر ؟
    • بنکر پلاس
    • یادداشت
    • نگاه بنکر
    • کافه بانک
    • خودرو
    • تاریخ و اقتصاد
    • قانون بانکداری
    • آموزش بانکداری
  • اخبار روز
  • ویژه بنکر
  • بانکداری
    • نرخ سود
    • نرخ سهام
    • شعب بانک ها
    • تماس با بانک ها
    • استخدام در بانک
  • طلا و ارز
  • ارز دیجیتال
  • وام
  • بانکداری اینترنتی
    • بانکداری الکترونیک
    • خدمات الکترونیکی بانک ها
    • دریافت شماره شبا بانک ها
  • اقتصاد و بیمه
  • درباره ما
  • تماس با ما
  • RSS
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • خانه
    • اخبار روز
    • طلا و ارز
    • گزارش روز
    • اقتصاد و بیمه
    • دیگه چه خبر ؟
    • بنکر پلاس
    • یادداشت
    • نگاه بنکر
    • کافه بانک
    • خودرو
    • تاریخ و اقتصاد
    • قانون بانکداری
    • آموزش بانکداری
  • اخبار روز
  • ویژه بنکر
  • بانکداری
    • نرخ سود
    • نرخ سهام
    • شعب بانک ها
    • تماس با بانک ها
    • استخدام در بانک
  • طلا و ارز
  • ارز دیجیتال
  • وام
  • بانکداری اینترنتی
    • بانکداری الکترونیک
    • خدمات الکترونیکی بانک ها
    • دریافت شماره شبا بانک ها
  • اقتصاد و بیمه
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
بنکر | Banker
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج

بودجه‌ای که فقر می‌زاید و تورم درو می‌کند

وحید شقاقی شهری

24 اسفند 1401
در یادداشت
وحید شقاقی شهری

بودجه 1402 در حالی برای بررسی و تایید راهی شورای نگهبان می‌شود که تار و پود بودجه سال آینده با مشکلات عدیده‌ای روبه‌روست.

بر اساس اعلام یکی از نمایندگان عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، اقتصاد ایران در سال آینده با کسری بودجه بزرگی مواجه می‌شود.

هرچند این نماینده از رقمی حدودا 250هزار میلیارد تومانی صحبت کرده، اما ارزیابی‌های تخصصی تحلیلگران حاکی از آن است که رقم واقعی کسری بودجه در سال آینده به مراتب بیشتر بوده و ارقامی بین 400تا500هزار میلیارد تومان را هم ممکن است دربر بگیرد.

در این یادداشت تلاش می‌کنم وضعیت بودجه و تبعات این نوع کسری‌ها را بررسی کنم.

1) اخیرا به مساله نگران‌کننده‌ای در خصوص بودجه1402 برخورد کرده‌ام که بسیار مرا نگران کرده است. برای سال آینده 330هزار میلیارد تومان برای کمک دولت به صندوق‌های بازنشستگی در بودجه 1402 پیش‌بینی شده است.

موضوع را که دقیق‌تر بررسی کردم متوجه شدم در صورت تداوم این روند تا پایان دهه 1410 با یک برآورد خوش‌بینانه، حدود 50درصد کل بودجه کشور باید برای صندوق‌های بازنشستگی تخصیص پیدا کند.

در حال حاضر حدود 16الی 17درصد کل بودجه سهم صندوق‌های بازنشستگی است و این روند تا سال 1409 به 50درصد می‌رسد.

این عدد یعنی یک بحران بزرگ در اقتصاد و نظام بودجه‌ریزی کشور. یعنی دولت باید 50درصد کل بودجه‌اش را به صندوق‌های بازنشستگی تخصیص دهد و 50درصد باقی مانده را هم به هزینه‌های جاری تخصیص دهد.

در یک چنین نظام اقتصادی، دیگر هیچ برنامه عمرانی، توسعه زیرساختی، بهبود شاخص آموزش و پرورش، توسعه بهداشت و درمان و … انجام نمی‌گیرد و دولت تنها به یک صندوق پرداخت و دریافت (مانند یک حسابدار) بدل می‌شود.

این تنها یکی از چالش‌های مهم نظام بودجه‌ریزی ایران با کسری بودجه‌های بزرگ است.

2) چالش بعدی این است که نظام بودجه‌ریزی ایران ناظر بر بهره‌وری نیست. به همین دلیل بهره‌وری در نظام اداری ایران منفی است.

چرا که نظام بودجه‌ریزی ما مبتنی بر عملکرد و برنامه نیست. بدون اینکه دستگاه‌ها اثر‌بخشی خاصی داشته باشند و برنامه خاصی برای بهره‌وری داشته باشند، بودجه دریافت می‌کنند.

این روند بودجه‌ریزی، اقتصاد ایران را طی سال‌های آینده با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌کند. کشور در تخصیص بودجه عمرانی، سال‌هاست که بسیار ضعیف عمل کرده است.

یعنی تخصیص تملک سرمایه‌ای در اقتصاد ایران بسیار ضعیف و زیر 20درصد بوده است. مفهوم این وضعیت آن است که دولت نتوانسته است به توسعه زیر‌ساخت‌ها و جلوگیری از فرسودگی اقتصادی ایران کمکی کند.

این روند باعث شده اقتصاد ایران از سال 97 وارد مرحله فرسودگی شود و رشد استهلاک از سرمایه‌گذاری بیشتر شود. بدون تردید این روند نمی‌تواند ادامه داشته باشد.

3) نظام بودجه‌ریزی کشور، یک ساختار فرسوده کهنه و سنتی است. اساس این نظام بودجه‌ریزی افزایشی و مبتنی بر چانه‌زنی افزون‌تر است.

این نظام نه هدف‌محور است و نه برنامه‌محور است. به‌طور کلی بودجه یعنی برنامه‌ای که برای کوتاه‌مدت ارایه می‌شود.

در ایران اما بودجه بدل به یک سند مالی شده است. در دنیا برنامه‌های 1تا 3 ساله را برنامه‌های کوتاه‌مدت، بین 3تا7سال میان مدت و 10 تا 20سال را برنامه‌های بلندمدت در نظر می‌گیرند.

بودجه‌های سالانه کوتاه‌مدت بوده و باید ناظر به اولویت‌ها و چالش‌های کشور باشد و احکامی وارد بودجه شود که بتواند اهداف اصلی را محقق کرده و آنها را به هم متصل کند.

4) نظام بودجه‌ریزی ایران یک نظام سنتی، مبتنی بر چانه‌زنی است ضمن اینکه این بودجه‌ها مدام هم افزایشی بوده‌اند.یعنی نظام بودجه‌ریزی در ایران، ناظر بر حل مساله و تحقق اهداف هم نیست.

از سال 1380 خورشیدی خاطرم هست که دولت‌ها و مجالس اعلام می‌کردند می‌خواهند نظام بودجه‌ریزی عملیاتی را محقق کنند.

چون نتوانسته‌اند دست به یک چنین اقدامی بزنند، نظام سنتی بودجه‌ریزی ایران نمی‌تواند بهره‌وری را ارتقا و مسائل کشور را حل کند.

در نظام سنتی بودجه‌ریزی، چون اولویت حل مسائل نیست، اولویت به مخارج و هزینه‌ها تقلیل داده شده است. یعنی اولویت برای نمایندگان و دولت هزینه‌های جاری و عمرانی بودجه است.

در ادامه هم هزینه‌های جاری خود را به بخش عمران، غالب کرده‌اند. چون اساس بودجه‌ریزی ما بر مبنای هزینه‌ها بسته شده است، درآمدها غیر محتمل و هزینه‌ها قطعی بوده است.

چون درآمدها غیر محتمل بوده است و هزینه‌ها قطعی، بنابراین کسری‌های بودجه شکل می‌گیرند.

5) وقتی درآمدها خوش‌بینانه باشد و هزینه‌ها قطعی، دولت برای استقراض دست خود را به سمت بانک مرکزی دراز کرده و استقراض می‌کند.

در مرحله بعد نگاه دولت به سمت منابع بانک‌ها چرخید و از سیستم بانکی قرض گرفت. بعد نوبت صندوق توسعه ملی رسید که کسری بودجه دولت را جبران کنند.

در آخرین دست از این دست‌درازی‌ها، نوبت به شرکت‌های دولتی و فروش اموال رسیده است.

اما باید بدانیم، هر نوع تامین مالی کسری بودجه به رشد نقدینگی و نهایتا تورم می‌انجامد. وقتی کسری بودجه وجود دارد، یعنی دولت تورم بالقوه‌ای را برای سال آینده ذخیره می‌کند.

از 5ناترازی اثرگذار در تورم، یکی از مهم‌ترین ناترازی‌ها، کسری‌های بودجه است که مدام هم افزایشی بوده است.

6) تا زمانی که روند اصلاح نظام بودجه‌ریزی آغاز نشود، وضعیت بهبود پیدا نمی‌کند. تداوم یک چنین نظام بودجه‌ریزی غیر ممکن است. اگر نتوان اصلاحات لازم را اعمال کرد در پایان دهه 1400، کشور با ابر بحران‌های فزاینده مواجه می‌شود.

یک قلم از این بحران‌ها، صندوق‌های بازنشستگی، افزایش فرسودگی اقتصاد ایران، تداوم رشد بهره‌وری، کاهش رشد اقتصادی، اتلاف منابع و…است.

کشور با مشکلات عدیده‌ای مواجه است و نظام بودجه‌ریزی فعلی نمی‌تواند نیازهای اقتصاد ایران را پاسخ دهد.

برای بهبود این وضعیت باید بودجه اصلاح شود و مبتنی بر عملکردها و برنامه‌ها، بودجه هر دستگاهی تخصیص یابد. در غیر این صورت در پایان دهه می‌توان انتظار ابربحران‌هایی را داشت که فروپاشی اقتصاد کمترین تبعات آنهاست.

برچسب ها: اقتصاد ایرانبودجه‌بودجه 1402کسری بودجه
توئیتاشتراک گذاریاشتراک گذاریاشتراک گذاریارسال

بیشتر بخوانید

ویژه بنکر

سرانه درآمد ایرانیان نصف شد؛ علت چیست؟

19 خرداد 1404
یادداشت

10 فرمان کنترل تورم

19 خرداد 1404
ویژه بنکر

بانک‌‌‌ها چقدر حق وام دارند؟

17 خرداد 1404

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آخرین اخبار بنکر

شیبا اینو پس از سقوط سنگین آماده جهش است؟

19 خرداد 1404

درهم، دلار و تتر بالا رفتند | بازار ارز در وضعیت هشدار

19 خرداد 1404

۴ قطعه سکه گران شد! آخرین نرخ‌های بازار امروز

19 خرداد 1404

بانک‌هایی که وام فوری و بدون ضامن می‌دهند؛ ۴ گزینه محبوب

19 خرداد 1404

بانک‌های ایران در تله استانداردهای جهانی

19 خرداد 1404

سودآورترین خودرو سایپا در ثبت‌نام عید قربان 1404 کدام است؟

19 خرداد 1404

سرانه درآمد ایرانیان نصف شد؛ علت چیست؟

19 خرداد 1404

بیت‌کوین به کما رفت؟ کاهش تراکنش‌ها و بازار سرد رمزارزها

19 خرداد 1404
طلا

سقوط آرام طلا؛ بازی جدید فدرال رزرو و چین آغاز شد؟

19 خرداد 1404
سکه و طلا

سکه در مرز حساس قرار گرفت؛ رشد یا ریزش؟

19 خرداد 1404

قیمت خودرو امروز ۱۹ خرداد ۱۴۰۴ | کاهش تا ۵۰ میلیون

19 خرداد 1404

قیمت سکه پارسیان امروز ۱۹ خرداد ۱۴۰۴

19 خرداد 1404

قیمت طلا امروز ۱۹ خرداد ۱۴۰۴؛ آیا زمان خرید است؟

19 خرداد 1404

قیمت دلار امروز ۱۹ خرداد ۱۴۰۴| آیا دلار گران‌تر می‌شود؟

19 خرداد 1404

بانک ملت طرح ملی کاهش مصرف برق را کلید زد

18 خرداد 1404

وب گردی

سقف متحرک استخر ، بیما ، عمل زیبایی بازیگران، پلکسی، قیمت لحظه ای تتر

مروری بر دسته بندی اخبار

  • آموزش بانکداری
  • اخبار روز
  • ارز دیجیتال
  • استخدام در بانک
  • اقتصاد و بیمه
  • بانکداری
  • بانکداری الکترونیک
  • بنکر پلاس
  • تاریخ و اقتصاد
  • خدمات آنی
  • خودرو
  • دیگه چه خبر ؟
  • صرافی
  • طلا و ارز
  • قانون بانکداری
  • کافه بانک
  • گزارش روز
  • نگاه بنکر
  • وام
  • ویژه بنکر
  • یادداشت

آخرین اخبار

گام‌های سناریوی آژانس علیه ایران چیست؟

19 خرداد 1404

جلسه شورای حکام آغاز شد/ مکانیسم ماشه فعال می‌شود؟

19 خرداد 1404
بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج

ما را دنبال کنید

بایگانی اخبار

  • تماس با ما
  • درباره ما

نقل و نشر مطالب با ذکر نام بنکر به مطالب بلامانع است. کلیه حقوق مادی و معنوی متعلق به بانکداران 24 می باشد

بدون نتیجه
مشاهده تمام نتایج
  • ویژه بنکر
  • اخبار روز
  • بانکداری
  • طلا و ارز
  • ارز دیجیتال
  • وام
  • دریافت شماره شبا
  • دیگه چه خبر ؟
  • تاریخ و اقتصاد
  • استخدام در بانک
  • اقتصاد و بیمه

نقل و نشر مطالب با ذکر نام بنکر به مطالب بلامانع است. کلیه حقوق مادی و معنوی متعلق به بانکداران 24 می باشد