شماری از منابع معاصر موثق با این نظر موافقند که این حجم معادل ۷۰ کرور (۵/۸۷ میلیون لیره استرلینگ در آن مقطع زمانی و حدود ۹۰ میلیارد پوند امروز) بود. برخی نیز میگویند که سربازان نادر نیز حدود ۱۰ کرور برای خود تصاحب کردند. حجم عظیمی از این مقدار (حدود ۳۴ کرور) در واقع شامل جواهرات بود اعم از جواهرات برش خورده، نتراشیده و آنهایی که بر چیزی دیگر سوار بودند. با توجه به دشواری ارزشگذاری این جواهرات شاید تلاش برای تخمین زدن ارزش دقیق آنها بی فایده باشد. هنگامی که ارزش حجم عظیمی از اشیاء قیمتی را می سنجیم، استانداردهای بهامندی نیز تغییر میکند و دگرگون می شود.
مشهورترین جواهرات خزانه سلطنتی، تخت طاووس و الماس کوه نور بود.
تخت طاووس بیش از آنکه شبیه یک صندلی باشد با ۶ فوت طول و ۴ فوت عرض به یک سکوی برجسته شبیه بود. این تخت بر ۴ ستون طلایی بنا شده و هر رویه آن به جواهراتی گوناگون که برخی از آنها بسیار بزرگ بودند، مزین بود. برخی از مرواریدها به اندازه تخم یک کبوتر بودند.
طاق بالای تخت با ۱۲ ستون نگاه داشته می شد و نمای درونی آن را مرواریدها و الماس های زیبایی فرا گرفته بود. مرواریدهای دیگری نیز از لبه طاق آویزان بودند. این طاق یک طاووس طلایی در خود داشت که پرهای رنگی آن از یاقوت و سایر سنگ های قیمتی بود. الماس معظم کوه نور نیز در جلوی تخت سوار شده بود و زمردها و یاقوت های دیگری اطراف آن را فرا گرفته بود.
تخت طاووس بعدها تکه تکه شد. کوه نور در ایران باقی نماند و برخی از گنجینه ها نیز پس از مرگ نادر پخش و پلا شد. با این حال جواهرات سلطنتی که امروزه در تهران در معرض نمایش قرار دارند، اکثراً اموالی هستند که نادر در سال ۱۷۳۹ به ایران آورد. از آن جمله میتوان از الماس دریای نور نام برد که احتمالاً بزرگترین الماس اعلی در جهان است.
شاهان ایران قرن نوزدهم خودشان را به تعبیه کردن این جواهرات بر چیزهایی که در خور از جمله شمشیر، دشنه، پر مرغ، تخت گاه، فنجان و حتی گوی سرگرم میکردند. با این حال ظروف کاملی از الماسها، مرواریدها، یاقوتها و زمردها تاکنون ناسوار باقی مانده و بسیاری از آنها هنوز نتراشیده اند.
الماس دریای نور در موزه جواهرات ملی
الماس کوه نور
الماس کوه نور بر روی تاج ملکه انگلستان
تخت نادری، موزه جواهرات ملی
*منبع:
ایران در عصر نادر، مایکل اکسورثی
وبسایت خزانه جواهرات ملی
